BİYOMEDİKAL CİHAZ TEKNOLOJİLERİ

Biyomedikal Cihaz Teknolojileri sektörü, cihaz üreticileri, ithalatçıları, kullanıcıları ve servis sağlayıcılarıyla birlikte ülkeye verdiği hizmetlerle ekonomiye büyük istihdam sağlamaktadır. Sağladığı istihdamda önemli bir payı da servis sağlayıcıları oluşturmaktadır. Servis sağlayıcılarının teknik desteği, dolaylı olarak sağlık ekibine kalite ve verimlilik açısından büyük destek oluşturmaktadır. Bir bütünün önemli parçaları olarak ekip çalışmasının günümüzdeki önemi daha çok vurgulanmaktadır. Bu nedenlerle hastayı dolaylı olarak etkileyebilecek ya da hastayla birebir karşı karşıya kalabilecek ara teknik elemanların iyi bir eğitimden geçirilmesi olası birçok olumsuzluğu önlemek için çok önemlidir.

Tıp teknolojisinin ve verdiği hizmetlerin baş döndürücü gelişmesine paralel olarak Biyomedikal Cihaz Teknolojileri alanında programların hazırlanması, çok hızlı bir şekilde gelişen sektörde eğitimli yetkin teknik personelin yetiştirilmesi için gereken uygulamalı eğitim açığını giderecek çok önemli bir girişimdir.

MEGEP çalışmaları içerisinde Biyomedikal Cihaz Teknolojileri alanı altında; "tıbbi görüntüleme sistemleri ", "tıbbi laboratuvar ve hasta dışı uygulama cihazları", "yaşam destek ve tedavi cihazları", "fizyolojik sinyal izleme teşhis ve kayıt cihazları" dallarında öğretim programları hazırlanmıştır.

ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ

Sağlık hizmetlerinin görünen yüzü hastaneler ve hekimler olmakla birlikte, her ferdi ilgilendiren sağlık hizmetlerinin en önemli yapıtaşlarından birini de biyomedikal cihazlar oluşturmaktadır.

Günümüzde dünya üzerindeki tıbbi ve teknolojik gelişmelere bakıldığında; insan gen haritası çözülmüş, nano robotlar iş başına geçmiş, mikro cerrahi, lazer, manyetik rezonans teknikleri artık sıradan teknolojiler haline gelmiştir. Bundan yüz yıl önce bir bilimsel buluşun teknolojiye dönüşmesi için 30–40 yıl geçmesi gerekirken günümüzde bu süre saatlerle ifade edilmektedir. Doğaldır ki bu hızlı teknolojik gelişim, tıbbi cihazlar alanına da yansımaktadır. Her geçen gün yeni tedavi teknikleri, yeni tanı cihazları, operasyonel sistemler sağlık alanında hizmet vermeye başlamaktadır.

Tıp alanındaki hızlı gelişmelere paralel olarak biyomedikal cihaz teknolojilerinin gelişmesi bu alanı dünyada çok önemli noktalara getirmiştir. Tıp alanında gelişmelerle teşhis ve tedavide cihazların kullanımı ve gerekliliği artmış, doğal olarak da bu cihazların kullanımlarının dünya çapında yaygınlaştırılması taleplerini de artırmıştır. Artan cihaz kullanımı ve yaygınlaşma talebi, cihazlar için üretim ve satıştan sonra çok önemli bir yere sahip "servis desteği" iş alanını oluşturmuştur. Bu iş alanında çalışan teknik servis elemanları da aldıkları eğitim, sertifikalandırılmış görev ve işleriyle kaliteli servis destek hizmeti vererek insan sağlığı ve yaşam kalitesi için çalışmaktadırlar.

Ülkemiz sağlık hizmetlerinin kalitesi açısından dünyadaki önemli ülkeler arasındadır. Günümüzde Avrupa'nın pek çok ülkesinden ülkemize sağlık hizmeti almak amacıyla hastaların gelmesi bunun en önemli göstergelerindendir. Ülkemizin bu alanda cazibe merkezi haline gelmesindeki en önemli unsur elbette ki tıp eğitiminin kalitesi olmakla birlikte hastanelerimizin ileri teknoloji ürünü tıbbi cihazlarla donatılmış olmasıdır.

Ülkemizde de artan Biyomedikal cihazların kullanımı, zamanla ülke çapında da cihaz kullanımlarının yaygınlaştırılması taleplerini getirmiştir. Cihaz kullanımlarının artmasıyla da servis desteği ihtiyacının artması ve yaygınlaşması kaçınılmaz olmuştur. Doğal olarak da bu hizmeti verecek bilgili, tecrübeli ve nitelikli eleman ihtiyacı oluşmuştur.

Ancak ülkemizde, Biyomedikal cihaz teknolojileri alanı kapsamında çalışan teknik servis elemanları sınırlı sayıda kendi alanında mühendislik ve meslek yüksek okullarından mezun; çoğunlukla da farklı alanlardan gelerek yetişmiş, biyomedikalle ilgili eğitimlerini sektörde çalışırken tamamlamış elemanlardan oluşmaktadır. Bu elemanlarda alan eğitimi eksikliğinden çalışma hayatlarında büyük sıkıntılar yaşamış ve bu eksikliklerini ancak uzun vadede giderebilmişlerdir. Bu da yetişmiş bir personelin etkin çalışabilme süresini geciktirmekte, teknik destek problemlerinin giderilmesini zorlaştırmaktadır.

Ayrıca cihazların çoğunluğunun yurtdışında üretilmesi birçok olumsuzluğu da beraberinde getirmektedir:

• Parça ve servis desteğinde, servis elemanlarının sertifikalandırılmasında yurt dışına bağımlılık,
• Parça, servis ve hizmet maliyetinde artış nedeniyle hizmetlerde yavaşlama ve yaygınlaşamama,
• Servis kalitesinde düşme.

Tüm bu sonuçlar, cihazların kullanımını, yaygınlaşmasını, sağlık hizmetlerinin sürekliliğini de yavaşlatmaktadır. Bunu önlemek için de öncelikle sektörde ve hastanelerde bu cihazlarla ilgilenecek hastane personeli (doktor, hemşire, kullanıcı v.b) ile biyomedikal klinik mühendisleri, cihaz üreticileri ve satıcıları arasında işbirliği ve koordinasyonu arttırmak gerekmektedir. Bunu artıracak, teknik problemleri çözmeye yönelik en güncel uygulamalı alan eğitimlerini almış ara eleman ihtiyacı da oldukça fazladır.

Bu ihtiyacı karşılayacak teknisyenlerin Anadolu Teknik Lisesi Biyomedikal Cihaz Teknolojileri alan ve dal programlarıyla yetiştirilmesi hedeflenmektedir. Bu kapsamda yetiştirilecek teknisyenlerin; cihazların kurulum, bakım ve onarımı hususlarında görev almaları ile yurtdışından hizmet alımı ve dolayısıyla döviz ve dışa bağımlılık büyük oranda azalacaktır.

Ayrıca yetişecek bu elemanlarla, hastanelerin ve özel sektörün ara eleman ihtiyacı daha kısa sürede karşılanırken, çalışan mevcut personel üzerindeki büyük iş yükü de paylaştırılabilecektir. Böylece sağlık sektörüne en önemli desteği veren teknik servis hizmetleri de istenen kalite ve hızlılıkla ve en ekonomik şekilde gerçekleştirilerek ülke çapında yaygınlaştırılabilecektir.

Biyomedikal cihaz teknolojileri alanı dünyada ve Ülkemizde hızla gelişmekte ve tanınmaktadır. Sektör içerisindeki meslekler de buna paralel olarak aynı hızla gelişmekte ve yayılmaktadır. Bu gelişim içerisinde Biyomedikal Cihaz Teknolojileri alanı, sektördeki en önemli ihtiyaçları karşılayabilecek dört meslek olarak çalışılmıştır. İlerleyen zaman içinde bu hızlı gelişime paralel olarak yeni mesleklerin ve alt dalların da oluşumu kaçınılmazdır.

Sektörde hastanelerin ISO ve kalite başvuruları, akreditasyon başvuruları ve AB Uyum Yasaları çerçevesinde biyomedikal ünitelerin kurulması zorunluluğunun gündeme gelmesiyle beraber mevcut ihtiyaç daha da artacaktır. Teknik mevzuatın bilinmesi (CE belgeleri ve yeni yaklaşım direktifleri ) satış ve üretim izni için yeni olanaklar sunacaktır. Bu gelişmeler ışığında iç üretimin yerleşmesi ve artması, doğal olarak biyomedikal personeline yeni iş alanları da açacaktır.

ALANIN KAPSADIĞI MESLEKLER

• Tıbbi Görüntüleme Sistemleri
• Tıbbi Laboratuar ve Hasta Dışı Uygulama Cihazları
• Yaşam Destek ve Tedavi Cihazları
• Fizyolojik Sinyal İzleme Teşhis ve Kayıt Cihazları

Alanımızda Yaşam Destek ve Tedavi Cihazları dalı bulunmaktadır.

Bu yeterliliğe sahip kişi;

• Mesleki ve kişisel gelişimine destek sağlayacak faaliyetlerde bulunur.
• Biyomedikal sistemlerle ilgili elektrik-elektronik malzemeleri tanır ve temel ölçmeleri yapar.
• Biyomedikal sistemlerle ilgili çizimleri okur ve çizer.
• Biyomedikal cihazlarda kullanılan tıbbi terimleri ve teknik iletişim araçlarını kullanarak yazılı ve sözlü iletişim kurar.
• Biyomedikal sistemlerde; sinyallerin işlenmesinde kullanılan algılayıcılar / dönüştürücüler, biyopotansiyel yükselteçler, biyolojik işaretlerin analog ve sayısal işlenmesi yöntemlerini bilir.
• Tıbbi teknoloji organizasyonlarını yapar.
• Biyomedikal sistemlerde kullanılan pnömatik-hidrolik ve mikrodenetleyici sistemleri kontrol eder.
• Acil destek ekipmanlarının (Acil servis ve hasta nakil araçları, defibilatör cihazları, nemlendirici cihazları,aspiratörler, ameliyathane lambaları) kurulumunu, montajını, periyodik bakımlarını ve kalibrasyonlarını yapar, yetki dahilinde arızalarını tespit ederek giderir.
• Özel bakım cihazlarının (Diyaliz, İntravenöz terapi, küvez) kurulumunu, montajını, periyodik bakımlarını ve kalibrasyonlarını yapar, yetki dahilinde arızalarını tespit ederek giderir.
• Özel tedavi cihazlarının (Vücut dışı böbrek taşı kırma (ESWL), diş ünitleri, hiperbarik oksijen tedavi, ışın tedavi,fizik tedavi) kurulumunu, montajını, periyodik bakımlarını ve kalibrasyonlarını yapar, yetki dahilinde arızalarını tespit ederek giderir.
• Yoğun bakım cihazlarının (yapay solunum, aneztezi, kalp-akciğer, ameliyathane sistemleri) kurulumunu, montajını,periyodik bakımlarını ve kalibrasyonlarını yapar, yetki dahilinde arızalarını tespit ederek giderir.
• Yüzey etkili cihazların (elektrokoter, işitme cihazları, tens, vibrasyon) kurulumunu, montajını, periyodik bakımlarını ve kalibrasyonlarını yapar, yetki dahilinde arızalarını tespit ederek giderir.
• Medikal gazları ayırt eder, cihazların bilgisayar ve ilgili çevre birimleri ile bağlantılarını yapar.

Öğrencilerin staja gönderildiği kurumların bilgileri

Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi

İlker Çelikcan Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi

Dörtçelik Çocuk Hastanesi

Özel Acıbadem Hastanesi

Özel Medicana Hastanesi